Επαγγελματική Εξουθένωση
Δάφνη Αραβανή, Ψυχολόγος MSc- Εκπ. Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένα φαινόμενο που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι στις μέρες μας. Η ανάγκη για ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής γίνεται όλο και πιο επιτακτική, καθώς οι απαιτήσεις της σύγχρονης καθημερινότητας αυξάνονται. Η επαγγελματική εξουθένωση δεν είναι απλά μια κατάσταση χρόνιας κόπωσης και άγχους, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί ως καταθλιπτική αντίδραση, επηρεάζοντας βαθιά την ψυχική υγεία και την ποιότητα ζωής του ατόμου
Τι είναι η Επαγγελματική Εξουθένωση;
Η επαγγελματική εξουθένωση, γνωστή και ως «burnout», είναι μια κατάσταση χρόνιου στρες που προκύπτει από τη συνεχή πίεση στην εργασία. . Ο χρόνος στην περίπτωση αυτή είναι ατομική μεταβλητή και ποικίλλει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Η έκφραση «burnout» χρησιμοποιείται για να κατηγοριοποιήσει ή να ομαδοποιήσει συμπτώματα που αντιμετωπίζει ένας άνθρωπος σε εργασιακό περιβάλλον, των οποίων η κλινική εικόνα είναι καταθλιπτική, με κύριο στοιχείο της την ψυχική εξάντληση.
Η συνθήκη αυτή περιλαμβάνει τρία βασικά σημεία:
- Μία χρόνια κατάσταση όπου κάποιος αντιμετωπίζει υπερβολικά υψηλές απαιτήσεις για επαγγελματικές επιδόσεις.
- Καλές προθέσεις για τους άλλους ανθρώπους, τους λήπτες των υπηρεσιών ή τους συναδέλφους.
- Μη ύπαρξη συγκεκριμένων ελέγξιμων-αντικειμενικών κριτηρίων και συνθηκών για την επιτυχία.
Το τρίτο σημείο, τα «μη ελέγξιμα κριτήρια για την επιτυχία» είναι και ο λόγος που το σύνδρομο αυτό πρωτοστατεί στα ψυχοκοινωνικά επαγγέλματα. Η γνωστή «ματαίωση» που συχνά αναφέρουν οι εργαζόμενοι των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών σχετίζεται με το γεγονός πως δεν υπάρχει ο απόλυτος έλεγχος για την «επιτυχία». Ως επαγγελματίας μπορώ να έχω καλές προθέσεις, ωστόσο δεν μπορώ να ελέγξω την αντίδραση των άλλων. Και η αντίδραση των άλλων σε αυτά τα επαγγέλματα είναι η λεγόμενη «επιτυχία». Σ’ αυτές τις περιπτώσεις στόχος είναι ο καθένας να βρει άλλες μεθόδους που να ορίζουν τι συνιστά επιτυχία και τι αποτυχία στο αντίστοιχο πλαίσιο εργασίας. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να ελέγξουν την τρίτη μεταβλητή της παραπάνω συνθήκης και να προλάβουν καταθλιπτικές αντιδράσεις εξουθενωμένων, ψυχικά, επαγγελματιών.
Ωστόσο, υψηλά επίπεδα εργασιακού στρες μπορεί να βιώσουν και επαγγελματίες άλλων ειδικοτήτων, θετικών, τεχνολογικών κ.α. Τα κύρια σημεία της επαγγελματικής εξουθένωσης σε αυτούς τους τομείς μπορεί να περιλαμβάνουν:
– Υψηλή Πίεση για Καινοτομία: Συνεχής ανάγκη για ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και προϊόντων
– Υπερωριακή εργασία για την ολοκλήρωση σύνθετων έργων και τήρηση των καταληκτικών ημερομηνιών.
-Υψηλός ανταγωνισμός
– Γρήγοροι Ρυθμοί Αλλαγών: Η τεχνολογία εξελίσσεται ταχύτατα, απαιτώντας συνεχή εκπαίδευση και προσαρμογή
Τα κύρια συμπτώματα της εργασιακής εξουθένωσης περιλαμβάνουν:
– Αίσθημα εξάντλησης
– Αίσθημα θλίψης
– Μειωμένο ενδιαφέρον και ικανοποίηση από την εργασία.
– Αίσθημα Ανημποριάς και Αναποτελεσματικότητας στην εργασία
– Απομόνωση-Απόσυρση από συναδέλφους και κοινωνικές δραστηριότητες.
– Μειωμένη επαγγελματική απόδοση
Πώς μπορεί να σας βοηθήσει ένας ψυχολόγος;
Είναι σημαντικό να:
– Αναγνωρίσετε τα αίτια της εξουθένωσης
– Βελτιώσετε την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
– Εξετάσετε τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις στο εργασιακό και προσωπικό περιβάλλον σας
– Αναπτύξετε στρατηγικές για τη διαχείριση του άγχους και της εργασιακής πίεσης
– Ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή σας
– Θέσετε Όρια: Να λέτε “όχι” όταν οι απαιτήσεις της εργασίας είναι υπερβολικές.
– Αναζήτηση της ψυχικής ισορροπίας: Μέσω συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας, αποκατάσταση της ψυχικής ισορροπίας.
Κάποια πρώτα πρακτικά βήματα…
- Δημιουργήστε ένα καλά οργανωμένο ημερήσιο προγραμματισμό για να μειώσετε το άγχος.
- Φροντίστε τον Εαυτό σας: Ασχοληθείτε με δραστηριότητες που σας ευχαριστούν και σας χαλαρώνουν.
- Η σωματική άσκηση και η υγιεινή διατροφή συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση του άγχους.
- Πάρτε χρόνο με εποικοδομητικά για εσάς διαλείμματα
- Επικοινωνήστε τις σκέψεις σας με συναδέλφους και φίλους
- Ζητήστε βοήθεια- υποστήριξη: Μιλήστε με έναν επαγγελματία ψυχολόγο για την κατάσταση στην οποία βρίσκεστε.
Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένα κοινό πρόβλημα που επηρεάζει τους εργαζομένους όλων των πεδίων. Η υποστήριξη από έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο μπορεί να σας προσφέρει την κατάλληλη υποστήριξη για να βρείτε την ψυχική ισορροπία που αναζητάτε.
Πηγές: